Δευτέρα 3 Μαρτίου 2008

Η ελευθερία της άποψης


Ο Βολταίρος, όπως μάθαμε στα σχολεία μας, είχε πει το γνωστό : διαφωνώ με ό,τι λες, αλλά θα υπερασπιστώ μέχρις εσχάτων το δικαίωμά σου να λες. Αυτό το έχουμε γράψει σαν θέμα εκθέσεων σχεδόν όλοι μας, πλην εκείνων που είχαν την ατυχία να πηγαίνουν σχολείο στη εποχή της χούντας.

Επίσης είναι γνωστό ότι η ελευθερία ενός εκάστου σταματάει εκεί που αρχίζει η ελευθερία του άλλου. Η αλήθεια είναι ότι το τελευταίο απόφθεγμα δεν είναι τόσο καθαρό στην ερμηνεία του. Με πρώτη ματιά φαίνεται απλό. Δεν είμαι βέβαιος αν το γράφαμε σε έκθεση θα είχαμε όλοι (ή οι περισσότεροι έστω) την ίδια άποψη.

Για παράδειγμα θα αναφέρω την κριτική ενός πνευματικού δημιουργήματος (ταινίας, πίνακα ζωγραφικής, βιβλίου κλπ). Ο κριτικός μέχρι που μπορεί να φτάσει την κριτική του;;; (φυσικά μιλάμε για την αιτιολόγηση της απαξιωτικής κριτικής). Ο σωστός κριτικός πρέπει να πει γιατί δεν του αρέσει το έργο. Δεν φτάνει μία απαξιωτική κρίση. Αν αρχίσει να αναλύει το "ΓΙΑΤΙ", μήπως μπαίνει σε χωράφια της ελευθερίας του κρινομένου;;;; Αν π.χ. κάποιος κριτικός βιβλίου, εξηγώντας γιατί θεωρεί "σκουπίδι" ένα βιβλίο, αναφέρει, μεταξύ άλλων, ότι ο συγγραφέας εκφράζει προσωπικά καταπιεσμένα συναισθήματα που του έχουν προκαλέσει μόνιμα ψυχολογικά τραύματα, τα οποία προσπαθεί να μεταφέρει στον αναγνώστη για να τον ψυχοπλακώσει και να τον οδηγήσει σε αυτοκτονικές τάσεις, μήπως προσβάλει το δικαίωμα κάποιου να εκτίθεται ελεύθερα στο αναγνωστικό κοινό;;;

Είμαι απο εκείνους που σταθερά πιστεύουν στο "δικαίωμα στο λάθος". Όλοι μας έχουμε δικαίωμα να κάνουμε λάθη. Με αφορμή όμως ένα λάθος μας μπορεί κάποιος να μας κρεουργήσει;;;; Αυτό είναι το ερώτημα.

Η σάτιρα του Λαζόπουλου, επίσης, δεν έχει υπερβεί τα όρια μερικές φορές;;; Ο κριτικός ή ο σατιρικός συγγαφέας ακροβατεί συνεχώς, ανάλογα πόσο καλός είναι στην εκφορά του λόγου. Πόσο προσβάλει την ελευθερία του άλλου;;;

Δεν είναι απλό το ζήτημα.

Θέτω τον προβληματισμό με την ευκαιρία της συζήτησης που γίνεται για τα blogs και το διαδίκτυο και ενόψη του νέου νομοθετικού πλαισίου που ετοιμάζει η Κυβέρνηση.

Οι περιορισμοί στην ελευθερία του (απαξιωτικού, κυρίως) λόγου ίσως φτάσουν σε λογοκρισία.

Εξυπακούεται ότι δεν μιλάμε για τα λιβελλογραφήματα και τις συκοφαντίες που είναι καθολικά καταδικαστέες ως γκαιμπελικές μέθοδοι που έχουν αποκλειστικό σκοπό την εξόντωση του θύματος.

Η συζήτηση άνοιξε και πάλι.

Μπορεί κάπου να καταλήξει;;;;
Πάντως οι εκάστοτε κρατούντες βολεύονται να θεωρούν ότι ελεύθερος είναι μόνο ο ελεγχόμενος ανελεύθερος.....
Μην τους αφήσουμε να το πιστεύουν.


Δεν υπάρχουν σχόλια: