Ιστορίες καθημερινού πολιτισμού

Όλοι μας έχουμε παρακολουθήσει αστυνομικές ταινίες του αμερικανικού σινεμά. Από τις παλιαότερες έως τις νεώτερες οι ιστορίες διαδραματίζονται μεταξύ καλών και κακών. Συνήθως, παλαιότερα, "καλοί" ήταν οι λευκοί και "κακοί" οι έγχρωμοι. Με την πάροδο του χρόνου και την εμφάνιση πολύ μεγάλων έγχρωμων ηθοποιών (Σίντνευ Πουατιέ, Μόργκαν Φρήμαν, Ντ. Ουάσιγκτον κλπ) άρχισαν να παίζουν και οι έγχρωμοι ρόλους "καλών". Όλες μα όλες οι ταινίες αστυνομικής πλοκής και σεναρίου έχουν ένα κοινό σημείο, το οποίο δεν μας έχει διαφύγει της προσοχής. Όταν ο "καλός" αστυνομικός πιάνει τον "κακό" εγκληματία του αναφέρει ότι έχει δικαίωμα να μην μιλήσει και να κάνει το τηλεφώνημα που δικαιούται στο δικηγόρο του. Όλα τα σενάρια, αντιγράφουν το ένα το άλλο στην ατάκα αυτή. Στην ουσία δεν αντιγράφουν, απλά αποτυπώνουν την αλήθεια και το πραγματικά συμβαίνον. Έτσι η κυρία που είναι σπίτι της το πρωί και βλέπει τηλεόραση, ο κύριος που παρακολουθεί το απόγευμα, ακόμα και τα παιδιά στις περιπτώσεις που τους επιτρέπεται να δουν βίαιες ταινίες, έχουν εμπεδώσει το συνταγματικό-ανθρώπινο τους δικαίωμα, για το οποίο και τους γίνεται "πλύση εγκεφάλου" μέσα από κάθε ταινία ή σήριαλ αστυνομικής πλοκής. Είμαι βέβαιος ότι κανένας αμερικανός δεν γνωρίζει που είναι γραμμένο αυτό το δικαίωμά του, όταν συλλαμβάνεται. Είμαι όμως εξίσου βέβαιος ότι δεν υπάρχει κανένας αμερικανός που να μην ξέρει το δικαίωμά του αυτό.

Ας αναπολίσουμε τώρα τις δικές μας ταινίες αστυνομικής δράσης. Από παλαιά μέχρι σήμερα και να αναρωτηθούμε ΠΟΣΕΣ φορές έχουμε ακούσει την ίδια φράση όταν ο "καλός" αστυνομικός συλλάβει τον "κακό" . Πότε το έχετε ακούσει;;; Να θεωρήσουμε ότι ο Έλληνας διαβάζει επί καθημερινής βάσεως το Σύνταγμα και τις διατάξεις της Ποινικής Δικονομίας που δεν χρειάζεται κάποιος να του λέει τα δικαιώματά του;;; Μάλλον όχι.

Η διαφορά αυτή στην κουλτούρα των δύο παραδειγμάτων είναι διαφορά "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΥ" ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ. Εκεί οι πνευματικοί άνθρωποι που περνάνε μηνύματα στον απλό άνθρωπο του υποδεικνύουν (και του καθιστούν συνείδηση) ότι ακόμα και όταν κατηγορηθούν, ΕΧΟΥΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ. Εδώ τόσο οι σεναριογράφοι θεωρούν περιττό (;) να αναφερθούν σε τέτοιες λεπτομέρειες (;), ενώ οι καθημερινοί τηλεεισαγγελείς αγνοούν κατά σύστημα ότι ύποπτος ή ο κατηγορούμενος έχει ανθρώπινη υπόσταση, ισότιμη με όλους τους λοιπούς, τους "καθαρούς". Φυσικά εδώ είναι η κοιτίδα του πολιτισμού και ο ομφαλός της γής. Πολύ φοβάμαι όμως ότι έχει κοπεί δια παντός ο ομφάλιος λώρος και έχουμε χάσει το μπούσουλα. Είμαστε κοινωνία χωρίς αρχή και τέλος, χωρίς πυξίδα και χωρίς ΑΞΙΕΣ, τέτοιες που να μην κάμπτονται ανάλογα με το ποσό του πουγγιού που κουδουνίζεται μπροστά μας.... Ο νοών νοείτω.